Przychód a dochód – czym się różnią?

Dochód, przychód – na pierwszy rzut oka brzmią podobnie, ale szczególnie w kwestiach księgowych różnią się diametralnie. Jeśli coś już o nich słyszałeś, ale jednak nie do końca wiesz, „z czym to się je”, to koniecznie przeczytaj nasz tekst, gdzie wszystko prosto wyjaśniamy!

Ustawa o Rachunkowości definiuje przychody jako uprawdopodobnione powstanie w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych, o wiarygodnie określonej wartości, w formie zwiększenia wartości aktywów, albo zmniejszenia wartości zobowiązań, które doprowadzą do wzrostu kapitału własnego (lub zmniejszenia jego niedoboru), w inny sposób niż wniesienie środków przez udziałowców lub właścicieli.

Brzmi skomplikowanie? Wcale takie nie jest! Jeśli chcesz wiedzieć, co to jest przychód, to najprościej mówiąc, są to środki pieniężne, które klienci płacą Ci za oferowane przez Ciebie produkty lub usługi.

Zgodnie z Ustawą o Rachunkowości możemy podzielić przychody na trzy kategorie:

• przychody ze sprzedaży, czyli połączona wartość sprzedanych przez Ciebie wyrobów, materiałów, robót, usług i towarów.
• przychody finansowe, czyli przychody z papierów wartościowych Twojej firmy (np. akcji), przychody z dywidend (jeśli Ty kupujesz akcje innej spółki i otrzymujesz od niej dywidendę), odsetki od: lokat bankowych, udzielonych pożyczek, weksli, papierów dłużnych (np. obligacji), przeterminowanych należności, dodatnie różnice kursowe (jeżeli prowadzisz handel zagraniczny) i przychody z tytułu aktualizacji wyceny aktywów finansowych (np. gdy cena akcji Twojej firmy wzrośnie),
• przychody operacyjne to zsumowane przychody ze sprzedaży i pozostałe przychody operacyjne (są to np. kwoty, które zarobisz w wyniku sprzedaży biura czy maszyny).

Warto wiedzieć, że tak naprawdę Twoje przychody nie oddają kondycji finansowej firmy, bo aby uzyskać miarodajny wynik, trzeba odjąć jeszcze koszty. Przykładowo, masz sklep i codziennie do Twojej kasy „wpada” 5 tys. zł, bo sprzedałeś 50 sztuk produktu za 100 zł. Wydaje się, że to wymarzona sytuacja, ale tak naprawdę kupujesz je od kogoś innego za 80 zł za sztukę, więc 4 tys. zł musisz zwrócić. Zostaje Ci więc tylko 1 tys. zł.

Jeśli zastanawiasz się, co to jest dochód, to najprościej mówiąc, jest to różnica przychodów i kosztów. Odnosząc się do powyższego przykładu, 1 tys. zł wyniesie Twój dochód. Przychód to z kolei suma, którą wpłacili Ci klienci, a koszt to kwota, którą musisz zapłacić dostawcy. Widzisz więc, że przychód a dochód znacząco się różnią.

A co mówi na ten temat Prawo podatkowe? Dochód to nadwyżka sumy przychodów z danego źródła nad kosztami ich uzyskania w roku podatkowym.

Warto wiedzieć, że rozróżniamy dochód brutto i dochód netto.

Dochód brutto to różnica przychodów i kosztów przed opodatkowaniem, a dochód netto po opodatkowaniu. Najłatwiej wytłumaczyć to na podstawie pracy u kogoś. Kiedy się zatrudniasz w firmie albo kogoś zatrudniasz u siebie, to często potencjalny pracownik wskazuje na rozmowie kwalifikacyjnej, ile chciałby zarabiać.

Zazwyczaj podaje kwotę netto, którą pracodawca będzie mu co miesiąc przelewał. Ale oprócz tego firma musi jeszcze zapłacić zaliczkę na podatek dochodowy oraz składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.

Jeśli więc Twój kandydat chce zarabiać 3 000 zł na rękę (to będzie dochód netto), ale Ty za to zapłacisz łącznie 4 129,95 zł (dochód brutto). Bowiem do tej pierwotnej kwoty (na umowie o pracę) musisz jeszcze dodać:

• ubezpieczenie emerytalne – 403,08 zł,
• ubezpieczenie rentowe – 61,95 zł,
• ubezpieczenie chorobowe – 101,18 zł,
• ubezpieczenie zdrowotne – 320,74 zł,
• zaliczka na PIT – 243 zł.

Jeśli chcesz wiedzieć, ile wyniesie dochód netto albo brutto Twój lub Twojego pracownika, to możesz wykorzystać wygodne narzędzie, takie jak kalkulator dochodu, który to za Ciebie obliczy. Warto to sprawdzić wcześniej, jeszcze przed rozpoczęciem zatrudnienia.

Jeśli od przychodów odejmiesz koszty uzyskania przychodu to otrzymasz dochód. Czym w praktyce są koszty uzyskania przychodu? Zgodnie z prawem podatkowym są to wszystkie wydatki, które poniosłeś w celu uzyskania przychodów lub utrzymania ich źródła. Są to więc wydatki na:

• paliwo w samochodzie służbowym,
• czynsz za wynajem biura, magazynu czy hali produkcyjnej,
• zatrudnienie pracowników,
• wyjazdy służbowe,
• koszt materiałów czy półfabrykatów,
• część odsetkowa raty kredytu firmowego,
• leasing auta,
• amortyzacja.

Z kolei Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje, że kosztami uzyskania przychodów nie mogą być:

• koszty reprezentacji (np. kolacja z kontrahentem),
• odsetki z tytułu nieterminowej spłaty zobowiązań,
• kapitałowa część raty kredytów,
• odpisy amortyzacyjne samochodów osobowych wartych więcej niż 150 tys. zł,
• wydatki na ubezpieczenie AC proporcjonalnie dla nadwyżki wartości pojazdu powyżej 150 tys. zł.

Podsumowując, najważniejsza różnica między takimi kategoriami księgowymi, jak przychód a dochód to kwestia kosztów. Przychody to wartość bazowa, od której należy odjąć koszty uzyskania przychodów, aby wyszedł Ci dochód.

Kondycję finansową firmy łatwiej również ocenisz, patrząc na jej dochody. Przychody nie są miarodajne, bo wtedy nie wiesz, z jakimi kosztami firma musi się zmagać i ile ostatecznie zostaje jej w kasie lub na rachunku bankowym.

Ważną kwestią odnośnie do dochodu są progi podatkowe. To właśnie od tej wartości zależy, w który próg wpadniesz i jaką stawkę podatku dochodowego będziesz musiał płacić. W Polsce mamy dwa progi:

• pierwszy wynosi 17% dochodu i obowiązuje do kwoty 85 528 zł rocznego dochodu,
• drugi to 32% i stosujemy go dla nadwyżki dochodów ponad sumę 85 528 zł rocznie.

Taka klasyfikacja ma na celu sprawić, że ci, którzy zarabiają mniej, niższą sumę muszą oddawać do budżetu państwa. Z kolei grupa, która ma wyższe dochody, powinna proporcjonalnie więcej zostawiać na państwowe wydatki.