Czy pracownik może pracować 24 godziny na dobę?

W niektórych zawodach i systemach pracy dopuszczalna jest praca powyżej normy 8 godzin na dzień. To powszechne między innymi w pracy ochroniarzy czy w pracy osób zajmujących się bezpieczeństwem. W takim przypadku pracodawca powinien jednak pamiętać o tym, że musi przestrzegać przepisów i zapewnić pracownikowi czas do odpoczynku.

W podstawowym systemie pracy pracownicy wykonują swoje obowiązki przez 40 godziny na tydzień. Wtedy obowiązuje przeciętnie pięciodniowy tydzień pracy dający po 8 godzin pracy na jeden dzień. Pracodawca może jednak zastosować inny system pracy, niemniej jednak musi pamiętać o tym, że obowiązują go przepisy, w tym też akty zakładowe.

Wybór odpowiedniego systemu pracy

Jeśli pracodawca chce, aby pracownicy pracowali przez dłużej niż przez 8 godzin w ciągu dnia, musi przygotować odpowiednie regulacje zakładowe, które będą zgodne z przepisami prawa pracy. Informacje na ten temat powinny być zawarte w regulaminie pracy albo w układzie zbiorowym pracy. Gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 20 pracowników, może poinformować o tym również w formie obwieszczenia o czasie pracy.

Pracodawca może zdecydować, że pracownicy będą pracowali po 12 godzin dziennie, po 16 godzin dziennie, ale może też ustalić, że praca będzie odbywała się przez 24 godziny dziennie.

Praca 24 godziny na dobę a przepisy

Gdy pracownik ma wykonywać swoje obowiązki przez ponad standardowy 8-godzinny dzień pracy, w takiej sytuacji zastosowanie ma tutaj artykuł 133, paragraf 1 Kodeksu pracy, który wskazuje, że pracownikowi przysługuje prawo do co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku, gdy włącza nie mnie niż 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego.

Przepisy wskazują, że pracodawca może przedłużyć dobowy wymiar czasu pracy do 24 godzin. W tym przypadku jednak nie ma zastosowanie powyższy przepis o przynajmniej 11 godzinach nieprzerwanego odpoczynku dobowego. Zamiast tego przy przedłużonym dobowymi wymiarze czasu pracy przysługuje im wypoczynek odpowiadający co najmniej liczbie przepracowanych godzin.

Wobec tego, jeśli pracownik ma wykonywać swoje obowiązki przez 24 godziny, wtedy także trzeba zapewnić mu 24 godziny nieprzerwanego równoważnego okresu odpoczynku.

Należy też pamiętać o tym, że przepisy przewidują, że okres rozliczeniowy nie może wtedy przekraczać jednego miesiąca. Możliwe jest to jedynie w uzasadnionych przypadkach. Wtedy okres rozliczeniowy może wynosić 3 miesiące, a przy pracach zależnych od pór roku albo warunków atmosferycznych to 4 miesiące.

Nie każdy pracownik może być też zatrudniony więcej niż 8 godzin na dzień. Poniżej prezentujemy wyłączenia.

Pracodawca nie może zatrudniać ponad 8 godzin dziennie:

- pracowników zatrudnionych na stanowiskach pracy, na których pojawiają się przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń czy natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia

- pracownic w ciąży

- pracowników opiekujących się dzieckiem do ukończenia przez nie 4. roku życia, bez ich zgody